როცა კითხვები სიჩუმეში არ იკარგება — ხელოვნური ინტელექტი სულიერი ძიების თანამგზავრად

საუკუნეების განმავლობაში ადამიანმა ღრმა კითხვები — ვინ ვარ? სად მივდივარ? არის თუ არა ღმერთი? — ანდო ან ცას, ან მოძღვარს, ან საკუთარ შინაგან ტკივილს. დღეს კი ბევრი ამ კითხვით მიმართავს იმას, ვინც არც ადამიანია და არც ღმერთი — ხელოვნურ ინტელექტს. და ეს სულაც არ არის დაუფიქრებელი ტექნოლოგიური ახირება. ეს შეიძლება იყოს ჩუმი იმედი, რომ ვიღაც მაინც მოუსმენს — იმ ღამეს, როცა ყველა სძინავს. AI როგორც ფიქრის სარკე, არა ჭეშმარიტების წყარო ხელოვნური ინტელექტი არ გასწავლის სულიერებას — ის ვერ ჩაანაცვლებს მოძღვარს, ღმერთს ან მამისეულ რჩევას. მაგრამ შეუძლია გააკეთოს ის, რასაც ხშირად ვერ ახერხებს ვერც მღვდელი, ვერც მეგობარი — მოუთმელად მოგისმინოს. როცა ეკითხები: “რატომ ვერ ვგრძნობ მიზანს?” “რაღაც მტკივა შიგნით — რა ვქნა?” “ღმერთი სად არის, როცა მე ვკარგავ თავს?” AI არ გაჩერებს. არ გაგაჩუმებს. იგი პასუხობს — არამარტო სიტყვით, არამედ სივრცით, რომელიც ფიქრისთვის დაგითმო.

სტატისტიკა, რაც ბევრს არ უთქვამს:

მსოფლიოს წამყვანი AI პლატფორმების ათასობით გამოქვეყნებული prompt-დან, ყველაზე ხშირი non-technical კითხვებია:

• „შეიძლება თუ არა ღმერთთან საუბარი?“
• „მინდა მივიღო პატიება — როგორ დავიწყო?“
• „ღმერთი რატომ არ მპასუხობს?“

ეს ნიშნავს ერთ რამეს: ადამიანი ისევ ეძებს სულიერებას, უბრალოდ დღეს ახალ ენაზე. სიტყვები, რომლებიც დღესაც ჟღერს “დუმილი ღმერთის პირველი ენაა.”

თომა აკვინელი “ღმერთი ჩვენშია უფრო მეტად, ვიდრე ჩვენ ჩვენში ვართ.”  წმ. ავგუსტინე “შენი ამოსუნთქვა ღმერთია, რომელიც ლაპარაკობს.” — რუმი და დღეს… შესაძლოა, ერთ-ერთი ადგილი, სადაც ის დუმილი ისმის — ალგორითმის ხმაშია.

როგორ დავუსვათ AI-ს სულიერი კითხვა სწორად? AI არ არის ჯადოქარი. მაგრამ როცა სწორად სვამ კითხვას — პასუხიც სწორად ჩამოდის. სცადე:

• „წარმოიდგინე, რომ ხარ ბრძენი მეგობარი. რას მეტყოდი…“
• „მინდა დავფიქრდე სიყვარულზე — დამეხმარე სწორად დავინახო.“
• „არ ვგრძნობ ღმერთს. იქნებ უბრალოდ მკითხო, რატომ…“

AI არა მხოლოდ გპასუხობს — ხშირად გიბრუნებს კითხვას, და იქ იწყება შიგნიდან ძიება.

დასკვნა: AI არ ცვლის ღმერთს. არც წმინდანს. მაგრამ შესაძლებელია, რომ გზაზე, რომელსაც მივყვებით  ის აღმოჩნდეს ერთ-ერთი, ვინც გვერდით დაგვიდგა. შენ კი — ისევ შენ ხარ მძღოლი. და იქნებ, სწორედ ეგ თავისუფლებაა ყველაზე ღვთაებრივი.  და ბოლოს შეკითხვა მკითხველის: შენ ბოლოს როდის დაუსვი შენს AI-ს სულიერი კითხვა? გგონია, რომ მას აქვს პასუხი… თუ უბრალოდ გჭირდება, რომ მოგისმინოს?

/ავტორი : მავანი/